Hội chứng bàng quang tăng hoạt (OAB - Overactive Bladder) là một tình trạng rối loạn chức năng bàng quang, gây ra các triệu chứng như cảm giác muốn đi tiểu gấp, tiểu nhiều lần trong ngày, và có thể kèm theo tiểu són. Tình trạng này ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
1. Tổng quan về hội chứng bàng quang tăng hoạt
Bàng quang tăng hoạt là một tình trạng thường gặp, ảnh hưởng
đến cả nam và nữ, đặc biệt là người lớn tuổi. Tuy không đe dọa tính mạng, nhưng
bệnh có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
Các triệu chứng chính của OAB gồm:
- Tiểu gấp: Cảm giác buồn tiểu đột ngột, không thể trì hoãn.
- Tiểu nhiều lần: Đi tiểu hơn 8 lần/ngày hoặc nhiều hơn bình thường.
- Tiểu đêm: Đi tiểu ít nhất 2 lần trong đêm.
- Tiểu són: Không kiểm soát được nước tiểu khi buồn tiểu.
2. Nguyên nhân gây bàng quang tăng hoạt
Nguyên nhân của hội chứng bàng quang tăng hoạt có thể bao
gồm:
- Rối loạn thần kinh: Tổn thương các dây thần kinh kiểm soát bàng quang, như
trong bệnh Parkinson, đa xơ cứng, hoặc sau đột quỵ.
- Rối loạn cơ bàng quang: Cơ bàng quang hoạt động quá mức,
co thắt không kiểm soát.
- Tuổi tác: Lão hóa làm giảm chức năng bàng quang và khả năng kiểm
soát nước tiểu.
- Nhiễm trùng đường tiểu: Gây kích thích bàng quang và làm
tăng cảm giác buồn tiểu.
- Thói quen sống: Uống quá nhiều caffeine, rượu, hoặc nước trước khi đi ngủ.
3. Các yếu tố nguy cơ
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc hội chứng bàng quang tăng
hoạt:
- Giới tính: Phụ nữ có nguy cơ cao hơn do thay đổi nội tiết tố sau mãn
kinh.
- Béo phì: Tăng áp lực lên bàng quang.
- Tiền sử phẫu thuật vùng chậu: Có thể ảnh hưởng đến cơ bàng quang
và thần kinh.
- Bệnh mạn tính: Tiểu đường, suy tim hoặc táo bón mãn tính.
4. Ảnh hưởng của OAB đến cuộc sống
Hội chứng bàng quang tăng hoạt không chỉ ảnh hưởng đến sức
khỏe thể chất mà còn tác động lớn đến tâm lý và xã hội:
- Cảm giác xấu hổ: Người bệnh thường tránh các hoạt động xã hội do sợ tiểu
són.
- Mất ngủ: Tiểu đêm gây gián đoạn giấc ngủ, dẫn đến mệt mỏi và suy
giảm chất lượng cuộc sống.
- Tâm lý căng thẳng: Lo lắng về việc kiểm soát tiểu tiện làm gia tăng căng
thẳng.
5. Chẩn đoán hội chứng bàng quang tăng hoạt
Chẩn đoán hội chứng bàng quang tăng hoạt dựa vào:
- Khám lâm sàng: Bác sĩ hỏi về triệu chứng, tần suất đi tiểu và tiền sử
bệnh.
- Nhật ký tiểu tiện: Người bệnh ghi lại lượng nước uống vào và số lần đi tiểu
trong vài ngày.
- Xét nghiệm nước tiểu: Loại trừ nhiễm trùng hoặc các bất
thường khác.
- Đo niệu động học: Kiểm tra chức năng bàng quang và dòng chảy nước tiểu.
6. Điều trị hội chứng bàng quang tăng hoạt
Điều trị bàng quang tăng hoạt bao gồm các phương pháp không
dùng thuốc, dùng thuốc, và can thiệp phẫu thuật.
6.1. Thay đổi lối sống
- Hạn chế chất kích thích: Giảm tiêu thụ caffeine và rượu.
- Luyện tập bàng quang: Tăng dần khoảng thời gian giữa các
lần đi tiểu.
- Kiểm soát lượng nước uống: Tránh uống quá nhiều nước vào buổi
tối.
- Giảm cân: Giảm áp lực lên bàng quang.
6.2. Sử dụng thuốc
- Thuốc kháng cholinergic: Giảm co thắt cơ bàng quang.
- Thuốc beta-3 adrenergic: Thư giãn cơ bàng quang và tăng
dung tích chứa nước tiểu.
- Thuốc giảm đau thần kinh: Dành cho các trường hợp có nguyên
nhân thần kinh.
6.3. Vật lý trị liệu
- Kegel:
Bài tập cơ sàn chậu giúp kiểm soát bàng quang.
- Kích thích thần kinh: Sử dụng thiết bị kích thích dây
thần kinh để cải thiện kiểm soát bàng quang.
6.4. Phẫu thuật
Phẫu thuật chỉ được xem xét khi các phương pháp khác không
hiệu quả:
- Cấy ghép thiết bị thần kinh: Điều chỉnh tín hiệu giữa não và
bàng quang.
- Phẫu thuật mở rộng bàng quang: Tăng dung tích chứa nước tiểu.
7. Phòng ngừa hội chứng bàng quang tăng hoạt
- Duy trì cân nặng hợp lý: Tránh gây áp lực lên bàng quang.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế thực phẩm kích thích bàng
quang.
- Tập thể dục thường xuyên: Cải thiện chức năng cơ bàng quang.
- Điều trị bệnh mạn tính: Quản lý tốt tiểu đường, táo bón,
và các bệnh liên quan.
8. Khi nào cần gặp bác sĩ?
Người bệnh nên đi khám nếu:
- Triệu chứng kéo dài và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh
hoạt hàng ngày.
- Xuất hiện các dấu hiệu bất thường như tiểu ra máu hoặc đau
khi tiểu.
- Các biện pháp tự điều chỉnh không mang lại hiệu quả.
9. Tương lai điều trị bàng quang tăng hoạt
Nghiên cứu y học hiện đại đang phát triển nhiều phương pháp
mới để cải thiện điều trị hội chứng bàng quang tăng hoạt, như liệu pháp gen, tế
bào gốc, và thuốc mới có ít tác dụng phụ hơn.
Hội chứng bàng quang tăng hoạt là một vấn đề sức khỏe phổ
biến nhưng có thể kiểm soát được. Việc điều trị đúng cách và thay đổi lối sống
sẽ giúp người bệnh cải thiện chất lượng cuộc sống đáng kể. Nếu bạn hoặc người
thân gặp phải tình trạng này, đừng ngần ngại tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên
gia y tế.
Nguồn: YeuSinhLy.com
